/** * https://gist.github.com/samthor/64b114e4a4f539915a95b91ffd340acc */ (function() { var check = document.createElement('script'); if (!('noModule' in check) && 'onbeforeload' in check) { var = false; document.addEventListener('beforeload', function(e) { if (e.target === check) { = true; } else if (!e.target.hasAttribute('nomodule') || !) { return; } e.preventDefault(); }, true); check.type = 'module'; check.src = '.'; document.head.appendChild(check); check.remove(); } }());

Rhedeg pob un Ras Yr Wyddfa ers 1976

Malcolm JonesMalcolm Jones

Malcolm Jones, yr unig berson i redeg pob un Ras Yr Wyddfa

Gan Guto Rhys Huws
BBC Cymru

"Os wnâi o gwmpas dwy awr mi fyddai'n eitha' hapus, os dorra'i ddwy awr, mi ga'i ddau beint!"

Mae Malcolm Jones, 71, o Dremadog wedi rhedeg pob Ras Yr Wyddfa ers iddo ddechrau fel ras fach leol yn 1976.

Does 'na neb arall yn gallu hawlio'r teitl hwnnw ac er y rhwystrau, fel brwydro canser un flwyddyn, mae'n mentro am y 45fed tro eleni.

"Gweld o ar y telifision noson gynt nes i," meddai Malcolm wrth gofio'n ôl i '76. "Dwi'n cofio mynd i Lanberis ag oedda' chdi yn registro yn y clwb ffwtbol, oedd Gwyneth y wraig a'r plant yn car.

"Doedd gen i ddim digon o bres yn fy mhocad a dyma fi'n gorfod mynd yn ôl i'r car i chwilio am fwy! £1 oedd o bryd hynny.

"Oni erioed di bod fyny'r wyddfa... honno oedd y tro cynta' i fi fod i fyny."

Malcolm Jones yn hel atgofion am Ras Yr Wyddfa

Awr a 44 munud oedd amser Malcolm ar y diwrnod hwnnw ac ar ôl blas ar redeg mynydd uchaf Cymru fe ddaeth yr achlysur blynyddol yn rhan o'i fywyd am byth.

"Oni'n ceiso gwella fy amser bob blwyddyn. Ar ôl 10 mlynedd nes i feddwl, sgwn i os fedrwn i gario mlaen i wneud 15, ac yna sgwn i os fedrai gwneud 20? Ac fel na mae hi di bod yn mynd a dwi di cyrraedd 45 mlynedd."

'Pethau wedi newid'

Roedd y byd rhedeg yn edrych yn wahanol iawn yng nghanol y 70au i sut mae hi heddiw.

"Doedd gen i ddim sgidia iawn a dwi'n cofio dod yn ôl lawr ag oeddan nhw yn racs," meddai Malcolm.

"Mae gen i gof o hogia Llanber yn rhedag - a hwyl oedd hi dyddia 'na. A dwi'n cofio crowd o hogia rygbi yn dod o Sir Fôn ag yn rhedag fyny ag yn cal cwpwl o beints ar y top!

"Mae pethau 'di newid wan, mae'r agwedd 'di newid, y sgidia 'di newid, y dillad 'di newid ac mae 'na lot o glybiau."

Malcolm JonesMalcolm Jones

Malcolm Jones a Llyn Padarn, Llanberis yn y pellter

Dyddiau hynny mi fyddai Malcolm yn ymarfer wrth redeg o'i gartref i'w waith ac yn ôl pan roedd ganddo swydd yn ffatri ffrwydron ACI ym Mhenrhyndeudraeth.

"Dyna sut oeddwn i'n gallu ymarfer yn gyson, oni'n rhedag 10 milltir i'r gwaith ac yn ôl.

"O'n i'n rhedag o gwmpas lle. Ond adeg hynny os oeddat ti yn mynd i redag roedd pobl yn meddwl bod 'na rwbath yn matar arnat ti. O'n i'n gorfod mynd yn nos a rhoi cap ar fy mhen!"

"Oedd pobl yn meddwl 'pwy di'r ffŵl ma sy'n rhedag o gwmpas y lle 'ma">