/** * https://gist.github.com/samthor/64b114e4a4f539915a95b91ffd340acc */ (function() { var check = document.createElement('script'); if (!('noModule' in check) && 'onbeforeload' in check) { var = false; document.addEventListener('beforeload', function(e) { if (e.target === check) { = true; } else if (!e.target.hasAttribute('nomodule') || !) { return; } e.preventDefault(); }, true); check.type = 'module'; check.src = '.'; document.head.appendChild(check); check.remove(); } }());

Prifysgol Caerdydd yn edrych i dorri 400 o swyddi

Prifysgol CaerdyddGetty Images

Byddai torri 400 o swyddi academaidd llawn amser yn cyfateb i 7% o'r weithlu Prifysgol Caerdydd

Mae Prifysgol Caerdydd wedi cyhoeddi eu bod yn bwriadu torri 400 o swyddi academaidd llawn amser er mwyn "diogelu dyfodol hirdymor" y sefydliad.

Mae'r cynigion hefyd yn cynnwys cau rhai pynciau ac adrannau yn llwyr, ac uno adrannau eraill.

Mae'r pynciau hynny'n cynnwys cerddoriaeth, nyrsio, ac ieithoedd modern a chyfieithu.

Fe gafodd y staff wybod am y newidiadau arfaethedig ddydd Mawrth, ac mae'r brifysgol wedi lansio ymgynghoriad fydd yn para 90 diwrnod.

Roedd y brifysgol wedi dweud eisoes bod angen cymryd camau i fynd i'r afael â diffyg ariannol o £30m yn y gyllideb, wrth i gostau cynyddol a llai o fyfyrwyr rhyngwladol greu pwysau ar y sector addysg uwch yn gyffredinol.

Beth fyddai'r prif newidiadau?

  • Torri 400 o swyddi academaidd llawn amser - 7% o'r gweithlu, gan ddefnyddio diswyddiadau gorfodol os oes angen;

  • Byddai pynciau Hanes yr Henfyd, Ieithoedd Modern a Chyfieithu, Cerddoriaeth, Nyrsio a Chrefydd a Diwinyddiaeth yn dod i ben;

  • Uno Cymraeg, Saesneg, Cyfathrebu ac Athroniaeth, ac elfennau sy'n weddill o Hanes Archaeoleg a Chrefydd ac Ieithoedd Modern i greu Ysgol y Dyniaethau Byd-eang;

  • Uno Cemeg, Gwyddorau Daear a Ffiseg i greu Ysgol y Gwyddorau Naturiol;

  • Uno Cyfrifiadureg a Mathemateg i greu Ysgol Gwyddor Data, Cyfrifiadura a Mathemateg;

  • Uno Gwyddorau Cymdeithasol, Daearyddiaeth a Chynllunio i greu Ysgol Gwyddorau Dynol a Chymdeithasol.

Yr Athro Lloyd Llewellyn-Jones

Dywedodd Yr Athro Lloyd Llewellyn-Jones, Athro Hanes yr Henfyd ym Mhrifysgol Caerdydd bod y newyddion "yn sioc"

Mewn cyfweliad â Newyddion S4C, dywedodd Yr Athro Lloyd Llewellyn-Jones, Athro Hanes yr Henfyd ym Mhrifysgol Caerdydd: "Mae hwn di bod yn seismic shock i fod yn onest.

"Mae mor depressing, mae mor drist i'n cydweithwyr ni, i teulu ni, a wy'n credu ein bod wedi cael ein stripio o'n dignity ni.

"Dydyn ni ddim yn gwybod beth yw'n dyfodol ni - mae'n ofnadwy."

Dywedodd yr Is-ganghellor, yr Athro Wendy Larner: "Mae ein strategaeth newydd, a grëwyd ar y cyd â'n cymuned, yn gosod dyfodol uchelgeisiol i'n prifysgol lle mae'n gydweithredol, yn arloesol ac yn darparu gwerth i Gaerdydd, Cymru a'r byd ehangach.

"Mae sicrhau'r dyfodol hwnnw, yng nghyd-destun tynhau cyllid, yn golygu bod angen i ni wneud penderfyniadau anodd i wireddu ein huchelgeisiau i wella ein haddysg a'n hymchwil, a gwella profiad staff a myfyrwyr.

"Rydym wedi gweithio'n ddiwyd i greu cynigion cychwynnol ar gyfer prifysgol ychydig yn llai, wedi'i hailffocysu o amgylch ein cryfderau craidd.

"Rwyf am bwysleisio mai cynigion yw'r rhain, a bydd ein cynlluniau terfynol yn cael eu llunio gan ein cymuned – yn fewnol ac yn allanol – drwy ymgynghoriad ffurfiol."

Is-ganhellor Prifysgol Caerdydd, yr Athro Wendy LarnerPrifysgol Caerdydd

Mae Is-ganghellor Prifysgol Caerdydd, yr Athro Wendy Larner, eisoes wedi amlinellu sawl cam y mae'r sefydliad yn eu hystyried mewn ymateb i'r pwysau ar y sector addysg uwch

Ychwanegodd: "Rwy'n gwybod fod y cynigion hyn yn effeithio ar rai staff yn fwy nag eraill ac y byddant yn achosi llawer iawn o ansicrwydd a phryder.

"Rydym wedi gwneud popeth o fewn ein gallu i osgoi cyrraedd y sefyllfa hon, ond... mae angen i ni weithredu nawr i sicrhau ein bod yn gallu gwireddu dyheadau ein strategaeth newydd a chael prifysgol hyfyw ar gyfer y dyfodol."

Bydd yr ymgynghoriad yn rhedeg am dri mis, ac mae disgwyl i'r cynlluniau terfynol gael eu hystyried gan Gyngor y Brifysgol ym mis Mehefin 2025.

Beth yw'r cyd-destun?

Fe gafodd ceisiadau 155 o aelodau staff am ddiswyddiad gwirfoddol eu derbyn rhwng Mehefin a Medi y llynedd, a bydd ail rownd o geisiadau yn cael ystyriaeth yn dilyn dyddiad cau yn gynharach fis yma.

Ond mae cyhoeddiad diweddaraf y brifysgol yn mynd ymhellach, gyda'r bwriad o gau 400 o swyddi.

Dywedodd yr Athro Larner yn yr hydref y byddai'r brifysgol yn datblygu ffynonellau incwm newydd a ffyrdd gwahanol o ddarparu cyrsiau.

Roedd bwriad hefyd i asesu sut mae adeiladau'r brifysgol yn cael eu defnyddio.

Ychwanegodd y byddai'r brifysgol hefyd yn ceisio sicrhau partneriaethau rhyngwladol.

Daeth cyhoeddiad ym mis Rhagfyr bod yna drafodaethau ynghylch agor cangen gyntaf y brifysgol dramor ym mhrifddinas Kazakhstan, Astana.

Dr Sion Llywelyn Jones

Dywedodd Dr Sion Llywelyn Jones o UCU Caerdydd bod y toriadau "yn greulon"

Mewn cyfweliad â Newyddion S4C, dywedodd Dr Sion Llywelyn Jones UCU Caerdydd (Undeb Prifysgol a Choleg Cymru): "Ma'r toriada' 'ma just yn sioc, ma nhw'n greulon, dydan nhw ddim yn angenrheidiol.

"Ma'n neud chdi just teimlo weithie, be di pwynt gweithio'n y Brifysgol 'ma, os mai dyna sut 'ma aeloda'r grŵp rheoli yn trin i staff nhw">