डोळ्यांसमोर मायबापाचे मृत्यू पाहिले, व्यवस्थेनं हाती शस्त्र दिले; 'इंडियन रॉबिनहूड'ची थरारगाथा

फोटो स्रोत, Rajesh johari
- Author, नितीन सुलताने
- Role, बीबीसी मराठी प्रतिनिधी
एक शांत स्वभावाचा मुलगा. समाजातील सर्वात दुर्लक्षित वर्गातला. फक्त अन्यायच पाहिलेला. सत्तेपुढं हतबल कुटुंब आणि कोवळ्या वयात डोळ्यांदेखत आईचा मृत्यू पाहिला. बापाचेही प्रचंड हाल पाहिले. त्याच व्यवस्थेचा तोही बळी ठरला.
अखेर शांत स्वभावाचा हा मुलगा बंडखोर झाला. एवढा की, त्या व्यवस्थेलाही घाम फुटावा. पुढं लोकांसाठी रॉबिनहूड बनला, ब्रिटिशांना सळो की पळो करून सोडलं आणि आज इतिहासात त्याची सुवर्णाक्षरांनी नोंद झाली.
ही तुम्हाला एखाद्या ब्लॉकबस्टर सिनेमाची गोष्ट वाटू शकते. पण ज्यांच्या खऱ्याखुऱ्या आयुष्याची ही गोष्ट आहे, त्यांचं जीवन त्याहीपेक्षा ब्लॉकबस्टर म्हणावं असं आहे. ते म्हणजे 'इंडियन रॉबिनहूड' अशी ओळख असलेले तंट्या भिल्ल.
जन्माच्या 180 हून अधिक वर्षांनंतरही या आदिवासी जननायकाचं जीवन खऱ्या अर्थानं अनेकांना प्रेरणा देणारं आहे. आदिवासी समाजासाठी केलेल्या कामामुळं तर त्यांना समाजबांधवांनी जणू देवत्व अर्पण केलं आहे.
स्वतः विरोधात झालेल्या अन्यायानं पेटून उठल्यानंतर इतरांच्याही अन्यायाची जबाबदारी स्वतःहून खांद्यावर घेत लोकांना त्यांचा हक्क मिळवून देण्यासाठी ते अखेरपर्यंत लढले.
ब्रिटिशांना पळता भुई थोडी करून सोडली होती. पण दगाबाजीचा फटका बसल्यानं ब्रिटिशांच्या हाती आले आणि अत्यंत वाईट पद्धतीनं त्यांचा अंत झाला.
पण लोकांच्या मनात त्यांनी मिळवलेलं स्थान एवढं घट्ट होतं की, आज जवळपास दोन शतकं होत आली तरी त्यांच्याबद्दलचा आदर तसाच आहे.